Ngày nay, mô hình ngân hàng mở ngày càng phổ biến, nhưng đồng thời, rủi ro về lừa đảo và giả mạo cũng đang tăng lên không ngừng, đặc biệt trong lĩnh vực ngân hàng. Ông Trần Quang Hưng, Phó Cục trưởng An toàn thông tin thuộc Bộ Thông tin và Truyền thông, đã chia sẻ thông tin này tại Hội thảo về sự chuyển dịch mô hình kinh doanh ngân hàng được tổ chức bởi VnEconomy.
Theo thống kê từ Bộ Thông tin và Truyền thông, trong 11 tháng đầu năm nay đã có hơn 15.900 trường hợp lừa đảo được báo cáo, trong đó hơn 91% liên quan đến lừa đảo trong lĩnh vực tài chính – ngân hàng. Các hình thức lừa đảo chủ yếu bao gồm giả mạo thương hiệu, chiếm đoạt tài khoản và các hình thức kết hợp khác, với tổng cộng 24 hình thức khác nhau. Trong năm 2023, tổ chức chống lừa đảo trực tuyến đã chặn 3.369 trang web vi phạm và 972 trang web lừa đảo, đồng thời bảo vệ 3,6 triệu người dùng khỏi các rủi ro trực tuyến.
Tuy nhiên, sự “mở cửa” ngày càng rộng rãi của ngân hàng cũng đặt ra những thách thức về an toàn thông tin trên môi trường internet. Theo ông Hưng, ngân hàng “mở” được hiểu là việc ngân hàng chia sẻ thông tin và dịch vụ với các đơn vị thứ ba, đặc biệt là fintech. Mô hình này đòi hỏi sự kết nối thông qua giao diện lập trình ứng dụng mở (Open API), cho phép các bên thứ ba sử dụng dịch vụ ngân hàng. Tuy nhiên, việc triển khai Open Banking không chỉ đòi hỏi sự hợp tác về công nghệ mà còn đề cập đến thay đổi nhận thức và pháp lý.
Phó thống đốc Ngân hàng Nhà nước, ông Phạm Tiến Dũng, cho biết rằng sự chuyển đổi số là xu hướng không thể tránh khỏi trong ngành ngân hàng trong thời đại công nghiệp 4.0. Tuy nhiên, việc triển khai Open Banking là một lĩnh vực mới, đòi hỏi quy tắc chung cần được xây dựng. Các quy tắc về quyền lợi của khách hàng khi gặp lỗi trong giao dịch và tiêu chuẩn về sản phẩm và dịch vụ cung cấp cũng cần được xem xét.
Ngoài ra, ông Nguyễn Hoàng Long, Phó tổng giám đốc Công ty Thanh toán quốc gia Việt Nam (Napas), đề xuất việc thiết lập các tiêu chuẩn kỹ thuật và tiêu chuẩn vận hành chung. Ông Long cũng nêu ra cần phải có quy chuẩn từ cơ quan quản lý như Ngân hàng Nhà nước để đảm bảo hoạt động Open Banking diễn ra một cách suôn sẻ và bảo đảm quyền lợi của khách hàng. Điều này cũng sẽ tạo cơ hội cho cộng đồng fintech để cung cấp các dịch vụ sáng tạo hơn, phù hợp với nhu cầu ngày càng cao của khách hàng.
