Việt Nam có một hệ thống pháp luật phức tạp với lịch sử lâu đời, nhưng không phải lúc nào cũng có sự tổ chức chặt chẽ cho nghề luật sư. Trước khi Liên đoàn Luật sư Việt Nam được thành lập, hầu hết các tỉnh thành trong cả nước đã có các đoàn luật sư riêng lẻ, phục vụ nhu cầu pháp lý địa phương. Tuy nhiên, sự cần thiết cho một tổ chức luật sư toàn quốc để thống nhất các chuẩn mực nghề nghiệp và nâng cao chất lượng dịch vụ pháp lý đã dẫn đến việc thành lập Liên đoàn Luật sư Việt Nam.
Ngày 16/01/2008, Thủ tướng Chính phủ đã chính thức phê duyệt Đề án “Thành lập Tổ chức Luật sư toàn quốc” thông qua Quyết định số 76/QĐ-TTg, đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong việc chuẩn bị cho việc thành lập Liên đoàn. Sau đó, Hội đồng lâm thời Luật sư toàn quốc được thành lập ngày 04/6/2008 dưới sự lãnh đạo của luật sư Lê Thúc Anh, nguyên Phó Chánh án Tòa án Nhân dân Tối cao. Hội đồng này được giao trách nhiệm soạn thảo Điều lệ tổ chức luật sư toàn quốc, hướng dẫn các đoàn luật sư trên cả nước bầu đại biểu và chuẩn bị các điều kiện cần thiết cho Đại hội đại biểu luật sư toàn quốc lần đầu tiên.
Đại hội đại biểu Luật sư toàn quốc lần thứ nhất được tổ chức từ ngày 10 đến 12/5/2009 tại Hà Nội. Đại hội đã thông qua việc thành lập Liên đoàn Luật sư Việt Nam vào ngày 12/5/2009, một cột mốc quan trọng trong lịch sử pháp luật Việt Nam. Điều lệ Liên đoàn được Bộ trưởng Bộ Tư pháp phê duyệt theo Quyết định số 1106/QĐ-BTP ngày 29/5/2009.
Cơ cấu tổ chức của Liên đoàn bao gồm Đại hội đại biểu luật sư toàn quốc, Hội đồng luật sư toàn quốc, Ban Thường vụ Liên đoàn, Văn phòng Liên đoàn và các Uỷ ban chuyên môn. Đại hội đại biểu luật sư toàn quốc là cơ quan lãnh đạo cao nhất, họp mỗi năm 5 năm một lần. Hội đồng luật sư toàn quốc là cơ quan lãnh đạo giữa hai kỳ Đại hội, họp thường kỳ mỗi năm ít nhất hai lần.
Chức vụ chủ tịch Liên đoàn luật sư là người đại diện chính thức của Liên đoàn, được bầu ra trong số Uỷ viên Ban Thường vụ Liên đoàn theo nhiệm kỳ của Hội đồng. Tổng thư ký Liên đoàn là người phát ngôn chính thức và điều hành công việc hàng ngày của Liên đoàn.
Các Uỷ ban chuyên môn bao gồm Uỷ ban hợp tác quốc tế, Uỷ ban khen thưởng, kỷ luật, Uỷ ban bảo vệ quyền lợi luật sư, Uỷ ban phát triển kinh tế, tài chính, và Uỷ ban đào tạo, giúp đảm bảo các hoạt động của Liên đoàn diễn ra suôn sẻ và hiệu quả.
Lãnh đạo của Liên đoàn Luật sư qua các thời kỳ đã và đang tiếp tục định hình và phát triển ngành luật Việt Nam. Từ nhiệm kỳ đầu tiên với Chủ tịch là luật sư Lê Thúc Anh đến nhiệm kỳ hiện tại, mỗi thời kỳ lãnh đạo đều mang đến những đóng góp quan trọng, từ việc nâng cao chất lượng đào tạo luật sư, đến việc tham gia vào các hoạt động quốc tế và bảo vệ quyền lợi của luật sư.
Liên đoàn Luật sư Việt Nam không chỉ là một tổ chức nghề nghiệp mà còn là một phần không thể thiếu trong hệ thống tư pháp của Việt Nam, đóng góp vào sự ổn định và phát triển của pháp luật và công lý tại Việt Nam.
